یانه‌ی كوردان
به‌رێز ئه‌گه‌ر ئه‌ندام نیت خۆت تۆمار بكه‌
بۆ بینینی به‌شه‌كانی تر
بۆ خوێندنه‌وه‌ی بابه‌تی زیاتر
پاش به‌ئه‌ندام بونت تكایه‌ یاساكان بخوێنه‌وه‌
یاساكانی یانه‌بخوێنه‌
یانه‌ی كوردان
به‌رێز ئه‌گه‌ر ئه‌ندام نیت خۆت تۆمار بكه‌
بۆ بینینی به‌شه‌كانی تر
بۆ خوێندنه‌وه‌ی بابه‌تی زیاتر
پاش به‌ئه‌ندام بونت تكایه‌ یاساكان بخوێنه‌وه‌
یاساكانی یانه‌بخوێنه‌
یانه‌ی كوردان
Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.


به‌خێربێیت به‌رێز بۆ یانه‌ی كوردان هیوای سوود بینینت له‌ یانه‌ی كوردان
 
HomeLatest imagesSearchRegisterLog in

 

 دابارين - التساقط

Go down 
AuthorMessage
هێمن
به‌رێوبه‌ری گشتی
به‌رێوبه‌ری گشتی
هێمن


ژماره‌ی بابه‌ته‌كانت : 202
به يامه كان : 4
2009-06-20
ته‌مه‌ن : 37
ئمێل : https://www.facebook.com/#!/kurdan.yoo7

دابارين  - التساقط Empty
PostSubject: دابارين - التساقط   دابارين  - التساقط I_icon_minitimeThu Feb 16, 2012 7:54 am


سلاو هاوریضان و خۆشه‌ویستانی یانه‌ی كوردان
2 / 2012
ئه‌م بابه‌ته‌م بۆ ئاماده‌كردوون هیوادارم جیضگه‌ی سوود بێت بۆ هه‌موولایه‌ك


دابارين  - التساقط Baran










دابارين ( التساقط )



ثيَكهاتووة لةباران وبةفر و تةرزة، هؤى
داربارين دةطةرِيَتةوة بؤ ئةم خالآنةى خوارةوة :




1- بوونى بايةكى شيَدار لةئاسمانى واتة هةلَمى ئاوى هةلَطرتنى ، هةرضةندة ئةم
باية شيَدار بيَت برِي بـــــارانةكةى
زياترة.




2- ثيَويستة بايةكة بةردةوام بيَت لة بةرزبوونةوةى بةرةو ئاسمـــان تاكو ثلةى
طةرماكةى دادةبةزيَت و بطاتة ئاستى بةرلة شةونم بوون، بةطشتى جؤرةكانى داربارين
ئةمانةى خوارةوةن :




1- بــــــاران ( المطـــر ) :



بريتية لة هاتنةخوارةوةى تةنى ئاو بة شيَوةى دلَؤثي بضوك وطةورةبةقةربارةى (0.5)ملم نيَوان بؤ(25)ملم هؤكارى بارانبارينيش دةطةرِيَتةوة بؤ
ئةنجامي يةكطرتنةوةى طةرديلةكانى شيَ و ضرِبوونةوةيان بؤ شيَوةى دلؤثي جؤراوجؤر بؤ
ثيَوانةكردنى باران ثيَو، برِوانة شيَوةى ذمارة (22) .




2-بةفر- وةفر( الثلج ) Snow:



بريتية
لة طؤرِانى دلؤثةكانى باران بؤ شيَوةى
بةفر واتة لة شليةوة بؤ رةقي ، هؤكارةكةشي دةطةرِيَتةوة بؤ دابةزينى ثلةكانى
طةرماى لةذيَر هةورةكان يان لةنيَو هةورةكان بؤ ذيَر سفري سةدي . شيَوةى بةفر
بةضةند شيَوةيةك دةردةكةوىَ وةك شيَوةى كريستالَى و شيَوةى ئةندازةيي شيَوةى
سدادسي .




3- تةرزة- تةطر ( برد – حالوب ) Hall :



بريتية لة
تةنى دةنطة خرِى بةستوو لةطةلَ باراندا ديَتة خوارةوة ،هؤكارى دروستبوونى تةرزة
دةطةرِيَتةوة بؤ دابةزينى ثلةكانى طةرما كاتيَك تووشيى بايةكى شيَداري ضرِ دةبيَت
كة نيمضة ( زريان)ية، لةراستيدا هةموو ( تةرزةيةك) لةبنةرةتدا دلؤثي بارانة بةلآم
كاتى ئةو هةوا ساردة هةلَدةكاتة ذيَر هةورى بارانةكة دلؤثةكان
هةلَدةطةريَنيَتةوة بةرةو ئاسمان و
دةيبةستىَ دوواتر دؤلثةكة بة بةستوي ديَتة خوارةوة ، بةلآم با ساردةكة دووسيَ جار هةلَدةيدةطرىَ و
بةرزى دةكاتةوة وردة وردة دةنطؤلَةى تةرزة
طةورة دةبيَتةوة تا ئةطاتة رادةيةك ضي تر بايةكة تواناي هةلَطرتنى ناميَنىَ ئةمجا
ئةكةويَتة سةر زةوى بةشيَوةى تةرزة.












ثؤلَيَنكردنى هةريَمةكانى ئاو وهةواى جيهان و(كؤثن) وةك نموونة



( تصنيف الاقاليم المناخيةفي العالم و (كوبن)
كمثل )



مةبةست لةو ثؤلَيَنكردن و دابةشكردنى
رِووى زةوي ية بؤ سةر ضةند هةريَميَكي ئاو وهةوا، هةريَميش لة روانطةى
جوطرافيناسانةوة ثيَكهاتووة، لة رِووبةريَكي زةويية هةموو رِةوالَةتة
سروشتيةكانيةوة هةر هةريَميَكي جوطرافي تايبةمةنديةكى هةية جياي دةكاتةوة لةطةلَ
هةريَمةكانى دةوروبةريدا .




بةم ماناية خةسلَةتةكانى ئاو هةواش
جياوازيي هةية لةطةلَ هةريَمةكانى دةوروثشتى لة رِِووى خةسلَةتةكانى ثلةى طةرمى و
دابارين و ثةستانى هةواو و.... هتد. لةم بارةيةوة ضةندين زاناي بةناوبانطي جيهان
دةربارةى هةريَمة ئاو هةواييةكان ليَكؤلَينةوةيان ئةنجام داوة لةنيَوانيان(
ئةليسوف، بيَرك ، ئيظانوف ، ديمارتؤن، بودكية، سورن سويت) .هةروةها زانا( كؤثن)
يةكيَك بووة لةو زانايانة كة لةسالَى (1900) ئاو وهةواى رِووى زةوى ثؤليَنكردووة
بؤ ضةند هةريَميَكي ئاو وهةوا بةثشت بةستن بة كؤكردنةوةى زانياري لةسةر ريَذةى
داربارين و ثلةكانى طةرما هةرضةندة ئةم ثؤليَنةى(كؤثن)تووشي رةخنة بووتةوة بةلآم
هةتا ئيَستا زؤربةى سةرضاوة زانستيةكانى ئاو وهةوا ثشتى ثيَدةبةستن و بةطرنط وةسفي
دةكةن. (كؤثن) لةثؤليَنكردنةكةى دا ذمارةو هيَماي بةكارهيَناوة ، ئةمةش تارادةيةك
كاركةى ئاسان كردووة ، بةطشتى هةريَمةكانى ئاو وهةوا كة( كؤثن) دابةشيان كردووة
بةمجؤرانةى خوارةوةية :




(E,D,C,B,A)دواتريش
ثيتى (
H)يش بؤناوضة بةرزاييةكان بةكارهيَناوة كةكؤثن بةدةطمةن باسيان
ليَوةوةكردووة، هيَماكانيش بةم شيَوةية خراونةتة رِوو :




A – ئةم
ثيتة شيَوازى طشتى ئاو هةواى ئيستوائي (كةمةرةيي – خولَطةيي)بةرجةستة دةكات و ئةو
ناوضانة لةخؤ دةطريَت كة طةرم وثرِ بارانن بة مةرجيَك ثلةى طةرمى سادةترين
مانطةكانى سالَ لة(18)
ةسةدى
كةمتر نةبيَت .




B
مةبةست لةم ثيتةش ئاو وهةواى ئةو ناوضة طةرمانةية و دةكريَت بة دوو بةشةوة :




أ-
ئاو وهةواى بياباني وشكى طةرم .




ب-
ئاو هةواى نيمضة وشك كة بة( ئيستثس)ناسراوة.




C - ئةم ثيتة ئاو وهةواى نيمضةطةرم و مامناوةندى
بةباران لةخؤدةطريَت بةمةرجيَك زستانى مامناوةندتر بيَت، تيَكرِاي ثلةى طةرمى
ساردترين مانطةكانى سالَ لةم ناوضانة كةمترة لة(18)
ةسةدي .



D- ئةم ثيتة هةريَمي ئاو
وهةواى ساردي شيَدار لةخؤ دةطريَت كة تيَكراِي ثلةى طةرمى ساردترين مانطةكانى سالَ
لة(-3
ة)سةدى
كةمترة، و تيَكرِاي ثلةى طةرماى طةرمترين مانطةكانى سالَ سةرِووى (10)
ةسةدية .



E
ئاو وهةواى جةمسةرى سارد لةخؤدةطريَت، لة تيَكرِاي ثلةى طةرمى طةرمترين مانطةكانى
سالَ لة (10)
ة
سةدى كةمترة.




بةشي سيَيــةم



ئةوفاكتةرانةى كاريطةرييان هةية
لةسةر ئاو وهةوا(العوامل المؤثرة على المناخ)



1- شويَنى جوطرافي (
الموقع الجغرافي) :




فاكتةرى شويَنى جوطرافي
كاريطةريى زؤرى هةية لةسةر باردؤخى هةرناوضةيةك لة رِووى دةستنيشانكردنى جؤرى ئاو
هةوا، وةمةبةست لةشويَنى جوطرافي هةلَكةوتةى هةرناوضةيةكة لة رِووى
ئةسترؤنؤمي واتة (شويَنى بازنةكانى ثاني و
هيَلَةكانى درَيَذي)، بةتايبةتى بازنةكانى ثاني كة دردةخات تاضةند ئةو
ناوضةيةنزيكة لة هيَلي يةكسان(خط الاستواء) وة هةرضةندة نزيك بيَت لةم هيَلَة
ثلةكانى طةرما بةرةو زيادبوون دةضيَت وبةثيَضةوانةوة واتة هةرضةندة دوور بيَت
ثلةكانى طةرما نزيم دةبيَتةوة ، هةروةها هةرضةندة بازنةكانى ثاني نزيك بيَت
لةجةمسةرةكانةوة دةبيَتة مايةى نزمبوونةوةى ثلةكانى طةرما.




لةنيَوان هةردوو بازنةى
كةمةرةيي و بازنةيي جةمسةرى دووناوضةي فيَنكي مامناوةند دةردةكةون ئةوانةش لةبةشي
باكور و باشوور نيوةى زةوين وةناسراون بة ناوضةى فيَنيَكي مامناوةند( المنطقة
المعتدلة)، بؤ نموونة كيشوةرى ئةوروثا دةكةويَتة ئةم ناوضةيةى باكوورى نيوةى زةوى
بؤية ثلةكانى طةرما تيايدا مامناوةندة وة
ريَذةى بارانبارينةكةى زؤرةو بةدرَيَذايي سالَة ، وبةطشتى ئةو ناوضةية ئاو
وهةوايةكى نموونةيي هةية وولآتانى ئةوروثا
هةموويان ثيَشكةوتوون ، هةروةها ئيَراق وةك نموونة دةبينين هةردوو بةشي ناوةراست و
باشورى ثلةكانى طةرما تيايدا بةرزةو ريَذةى بارانبارين كةمة بة بةراورد لةطةلَ
بةشي باكوورى كة هةريَمي كوردستانة كة ثلةكانى طةرماى نزمترة و رَيَذةى بارانبارين
تيايدا زؤر ترة.




2- تؤثؤطـــرافيــــا ( بـــةرزى ونزمــي ) (التضاريس ):



كاريطةرى ئةم فاكتةرةش زؤرة لةسةر
رِةوشي ئاو هةواى جيهان وة زياتر لة دووشت دةردةكةوىَ :




(أ)- هةرضةندة رِووى زةوى لةئاستى دةرياوة بةرز
بيَ ثلةكانى طةرما دادةبةزىَ بؤنمونة
لةهةر( 33)ثيَي يةك(1)ثلةى فةهرنهايتي كةم دةكاتةوة، لةم رِووةوة ضياى
(كليمانجارؤ)، كةلةسةر هيَلي يةكسانة لة كيشورى ئةفةريقيا بةدريَذايي سالَ بةفري
ثيَوةية. ضونكة بةرزيةكةى لة رِووى ئاستى دةرياوة( 5895) مةترة، سةبارةت بة
هةريَمي كوردستانش ئةطةرسةيرى تؤمارةكانى رِيَذةى باران و ثلةكانى طةرما بكةين
لةهةردوو ويسطةى شاري سليَماني و كةركوك بؤمان دةردةكةوىَ بارانى سليَمانى
لةكةركوك زياترة بةهؤى هةلَكةوتةى شويَنى شاري سليَمانيةوة كة لة رِووى دةرياوة
بةرزترة بةلآم ثلةى طةرما ى شاري كةركوك بةرزترة لةبةر ئةوة لة رِووى ئاستى
دةرياوة رِووى زةوى ئةوشارة نزمترة، بةهةمان شيَوة ئةطةر سةيرى ريَذةى دابارين
بكةين لةشاري ثيَنجويَن دةبينين زياترة لةشاري سليَمانى ضونكة ثيَنجوين بةرزترة لة
سليَمانى لة رووى ئاستى دةرياوة .




(ب)-
كايطةرى ئاراستةى هةلَكةوتةى رِووالَةتة سروشتيةكان وةك شاخ(زنجيرة ضيا) كة زؤر
جار بوونيان لةهةر ناوضةيةك وةكو بةربةست دةبنة هؤى طلدانةوةى هةور و تؤثةلَة
هةواييةكان وضرِكردنةوةيان ، بؤ نموونة بوونى زنجيرة ضياكانى هيمةلايا لةباكورى هيندستان
وايكردووة ببيَتة ريَطر لةدةربازبوونى ئةو هةورة زؤرةى كة لةوةرزى هاوين لة
دةرياكانةوة رِوودةكةنة نيَو هيندستان
وبةرةو باكور دةضن و دةبيَتة مايةى بارانبارينيَكى زؤر، هةروةها لةوةرزى زستان ئةم
بةرزاييانة نايةلَن كاريطةرى باي جةمسةرى باكور بطاتة ناو هيندستان كة زؤر ساردة،
وة لةكيشوةرى ئةوروثاش بونى زنجيرة ضياي ئةلَث لة خؤرهةلآتةوة بةرةو خؤرئاوا
وايكردووة كاريطةرى دةرياي ناوةراست بؤناوةراستى ئةوروثا كةم بكاتةوة.




ضياكانى(ئةثةنيَن) لةناوةراستى(
ئيتاليا) كةئةو ولآتة دةكاتة دووبةشةوة بووتة هؤى بارانبارينيَكي زؤر لةبةشي
خؤرهةلآت كة دةطاتة(2000) مليمةتر بةلآم لةبةشي خؤرئاوا ريَذةكةى كةمترة ضونكة
دةبيَتة سيَبةرى باران كة تةنها برِةكةى(500)مليمةترة، زؤرجار بوونى زنجيرة ضيا
دةبيَتة هؤى دروستبوونى ناوضةى بيابانى، بؤنموونة ضياكانى زاطرؤس(كوردستان) بؤوتة
هؤى دروستبونى دوو بيابان لة ناوةرِاستى ئيَران وةك( بياباني لوت و بياباني كاظر)،
وة بوونى ضياكانى قةراقؤم وهيمةلايا بووتة هؤى دروستبوونى ضةند بيابانيَك لةكيشوةرى ئاسيا وةك بيابني هؤبــي و (
تةكلةمةكان).




3-
تةوذمة دةرياييةكان ( التيارات البحرية) :




سةرةتا
تةوذمة دةرياييةكان بريتين لةو برِةئاوةطةرم و ساردة كة لةناوضةكانى هيَلَي يةكسان
و ثيَضةوانةكةى واتة لةناوضة جةمسةريةكان بةرةو يةكتر دةجولَيَن و يةكدةطرنةوة
كاريطةرى لةسةر ئاو هةواى ضةندين ناوضةى جيهان دورست دةكةن بةتايبةتى
ناوضةكةناراويةكان،واتة بةهؤى ستونى تيشكي خؤر لةسةر بازنةى ثاني (هيَلَي يةكسان)
رووبةرة ئاوييةكانى ئةم ناوضةية طةرم دةبن و بةدرَيذايي سالَ تةوذمى ئاوى طةرم
دةجولَيَنىَ بةئاراستةى ناوضة ساردةكانى باكوور بةرِيَ دةكةوىَ طةرمى دةبةخشيَت و دةبيَتة مايةى
بارانبارين بةتايبةتى لةكةنارةكان، وة
لةناوضةى جةمسةرةكان بةهةمان ضةشن ضةند تةوذميَكي سارد بةرةو ناضةطةرمةكان
لةباكورو باشورى نيوةى زةوى روودةكات ساردي دةبةخشيَت و مايةى نزمبوونةوى ثلةكانى
طةرماية لةكةنارةكان، بؤنمونة تةوذمي طةرمى كةنداوي مةكسيك كة لة نزيك ناوضةى
هيَلَي كةمةريةوة وسةرةتا بةرةو كةنارةكانى نيمضة دوورطةى فلؤريداى ئةمةريكا
دةجولَيَت و دواتر بةرةو باكور و ئاراستةى
باكورى خؤرهةلآ دةرِوات هةتا دةطاتة كةنارةكانى ولآتانى( ئةسكوندناظيا)ئةم
تةوذمة لةوةرزى زستان طةرمى دةبةخشيَتة كةنارةكانى ئةوروثاي
خؤرئاوا،وتةوذمى(ليبرادور)يش كة تةوذميَكي ساردة لة نزيك ناوضة جةمسةرةكانى
ئةمريكاي باكور بةرةو كةنارةكانى ئةمريكا روودةكات دواتر بةرةو باشور لةطةلَ
تةوذمى طةرمى( كةنداوى مةكسيك) لة باكور وخؤرهةلآتى ويلايةتةيةكطرتووةكانى
ئةمةريكا يةكدةطرنةوة، بةطشتى تةوذمى(ليبرادؤر) ساردى دةبةخشيَتة كةنارةكانى
ئةمةريكا، بةهةمان ضةشنى تةوذمى مةكسيك، تةوذميَكي طةرم لة ناوضةى هيَلَي
يةكسانةوة روودةكاتة كةنارةكانى خؤرهةلآتى كيشوةرى ئةفةريقيا ثيَ دةوتريَت تةوذمى
ئةكولاس يان ( مؤربيتى) ئةبيَتة مايةى بارانبارين لةباشورى خؤرهةلآتى كيشوةرى
ئةفةريقيا، و تةوذميَكي سارد لةناوضةى جةمسةرى باشوةرةبةروة خؤرئاواى كيشوةرى
ئةفةريقيا رِوودةكاناسراوة بة تةومذى (بةنطويلا) ئةم تةوذمة ساردة دةبيَتة هؤى
نزمبوونةوةى ثلةكانى طةرما كةمبوونةوةى ريَذةى بارانبارين وة هؤكارى دروستبوونى بياباني
ناميبيا لةئةفةريقاية، وةبةهةمان شيَوة تةوذميَكي سارد لةجةمسةرى باشوربةرةو
خؤرئاواى كيشوةرى ئوستراليا روودةكات و ساردي ووشكى دةبةخشيَتة خؤرئاواى ئوستراليا
واتة هؤى كةمبارانى خؤرئاواى ئوستراليا دةطةرِيَتةوة بؤ ئةم تةوذمة كة ناسراوة بة
تةوذمى( خؤرئاواى ئوستراليا) .هةروةها تةوذمى ساردى(همبؤلَت) لة جةمسةرى باشورةوة
بةرةو خؤرئاواى كيشوةرى ئةمريكاى باشوور هةلَدةكـات و دةبيَتة مايةى نزمبوونةوةى
ثلةى طةرماو دةركةوتنى بيابانى ( ئةتةكاما) . وةلةسةر هيَلَي يةكسان ضةندين تةوذمى
طةرم بةرةو ئاراستةى باكوور وباشوور ريَدةكات ودةبيَتة هؤى بةرزبوونةوةى ثلةى
طةرما و بارانبارين لةناوضة كةناراوييةكان لةوانة(تةوذمى خؤرهةلآتى ئوستراليا)وة (
تةوذمي باشوورى خؤرهةلآتى ئاسيا و تةوذمي باشوورى خؤرئاواى كيشوةرى ئةمريكاى
باكوور) .برِوانة نةخشةى ذمارة (1).
















هةريَمةكانى ئاو هةوا
لة جيهان(الاقاليم المناخية في العالم)



يةكةم : هةريَمة طةرمةكان ( الاقاليم
الحارة) :




(أ)- هةريَمي ئيستواني (الاقليم الاستوائي)ئةو
ناوضانة لةخؤدةطريَت كة دةكةونة نيَوان بازنةكانى ثاني (10)ة باكوور
و(10)ة باشورى هيَلَي يةكسان، خةسلَةتى ئةم هةريَمة ئةوةية ثلةى طةرما
بةدريَذايي سالَ نيَوان ( 27-30)ة سةدى ورِادةى شيَ و بةهةلَمبوون زؤرة
برٍِى باراني سالانةنيَوان( 2000-2500)مليمةترة، كاتةكانى رؤذ دابةشن بؤ( 12)
سةعات رؤذ و (12)سةعات شةو وة ئةم هةريَمة يةك وةزرى هةية و نةطؤرة.




(ب)- هةريَمي
ئاو هةواى خولطةيي( الاقليم المدارية) :




ئةم هةريَمة
ئةوناوضانة لةخؤدةطريَت كةلة دةرةوةى بازنةى ثاني (10)ة ى باكور و (10)ة
باشوور داية وةدةكريَت بةدووبةشةوة :




1- هةريَمي ئاو وهةواى خولطةيي كيشوةرى( الاقليم المداري القاري ):



ئةم جؤرة ئاو هةوايةزياترلةئةفةريقيا
دردةكةويَت لةنيَوان بيابانى طةورةى ئةفةريقيا وهةريَمي ئيستوائي واتة هةريَمي(
سافانا) لةخؤ دةطريَت وة خةسلَةتى ئةم هةريَمة ئةوةية كة لة زستان باران تيايدا
ناباريَ بةهؤى هةلَكردنى بـــــاي بــــازرطانـــى يةوة، ثلةى طةرما نيَوان(35-37)ةسةدية
برِى بارانيش سالآنة لة(500-1000)مليمةترة
بةلآم لة هةنديَك ناوضة لةم برِةية زياترة .




2- هةريَمي ئاو هةواى خولطةيي دةريايي ( اقليم المناخ المداري البحري) :



ئةم هةريَمة زياتر ناوضةكةناريةكانى
خؤرهةلآتى كيشوةرةكان لةخؤ دةطريَت واتة ناوضةكانى كةنارى كينيا ومؤزةمبيق
وكةنارةكانى خؤرئاواى بةرازيل و وولآتانى ئةمريكاى ناوةراست و باشوورى
ويلايةتةيةكطرتووةكانى ئةمةريكا و كوبــــا و دؤمةنيكان ودوورطةكانى هيندي
خؤرئاواو لةخؤ دةطريَت ، خةسلَةتى ئةم هةريَمة ئةوةية كة ثلةى طةرما بةدرَيذايي
سالَ طةرمة بةتيٍَكراِي (21)ةسةدي برِي بارانيش نيَوان (1000-1500)مليمةترة،
وةك ريَذي سالآنة
.



(ج)
- هةريَمة وةزرييةكان( الاقليم الموسمية)
:




بةشيَك لةدوورطةكانى فليبثين و باشورى
هيندستان و نيمضةدوورطةى هيندي – ضيني و هةريَمي غانا و بةشيَك لةنايجيرياو وولآتى
دانةفيل(ساحل العاج)،خؤرهةلآتى ئةمازؤن وبنارةكانى ضياكانى ئةنديز لةئةمةريكاى
باشور لةخؤ دةطريَت ، خةسلَةتى ئةم هةريَمة ئةمانةن :




( ثلةى
طةرماى سالآنة نيَوان( 25-26)ةس وة بارانى سالآنة
نَيَوان(1500-2000)مليمةترة وةلة هةنديَك ناوضة لةم برِة زياترة.




دووةم-
هةريَمة مامناوةندةكان ( الاقاليم المعتدلة)
:




ئةوناوضانة دةطريَتةوة كة دةكةونة
نيَوان بازنةكانى ثاني (30-40)ة باكوور وباشورى هيَلي يةكسان ،
وهةريَمةكانى جؤرى دةرياي ناوةراست
لةنيَوانيانداية وة لةطةلَ ناوةراستى ولآتى ضيلي و كةرنارةكانى ناوةراستى ويلايةتى
كاليفؤرنيا ئةمريكا و باشورى خؤرئاواى ئوستراليا و باشورى ئةفةريقيا،وخؤرهةلآتى
ئةمريكاي و باشورئةمريكاى باشوور وخؤرهةلآتى ضين و خؤرهةلآتى
ويلايةتةيةكطرتووةكانى ئةمريكا، خةسلَةتى ئةم ئاو هةواية بةطشتى ئةوةية كة ثلةى
طةرمى هةرمانطيَك لة(18)ة كةمتر نية،وئةم هةريَمة ئةوناوضانة
لةخؤدةطريَت كة ثيَدةوتريَت خؤرئاواى كيشوةرةكان كةبارانيان لةوزرى وستانة بةهؤى
هةلَكردنى بــــاي ثيَضةوانةوة هاوينى وشكة بةهؤى هةلَكردنى باي بازرطانيةوة، وئةم
هةريَمانة دةكةونة نيَوخؤرهةلآتى كيشوةرةكانةوة بارانيان بةدرَيذايي سالَة بةلآم
لةورزى هاوين زياتر دةبارى بةهؤى هةلَكردنى باي بازرطانيةوة.




سيَيةم : هةريَمة مامناوةندة ساردةكان (
الاقاليم المعتدلة الباردة):




ئةم هةريَمة
ناوةرِاست و خؤرئاواى ئةوروثا و دوورطةكانى بةريتانيا لةخؤدةطريَت، و باكورى
خؤرئاوا وباكوورى خؤرهةلآتى
ويلايةتةيةكطرتووةكانى ئةمةريكا وة باكورى خؤرهةلآتى ئةمةريكاو هةريَمي
ثةتاطويناي ئةمريكاي باشور لةخؤدةطريَت، خةسلَةتى ئةم هةريَمة ئةوةية ثلةى طةرما
تيادا مامناوةندة نيَوان( 15-20)ةوبــــــرِي بارانى سالآنةش
نيَوان(1500-2000)مليمةترة.








ضوارةم :
هةريَمة ساردةكان( الاقاليم الباردة) :




ئةوناوضانة دةطريَتةوةكة دةكةونة باكورى
كةنارةكانى ئةوروثاو باكورى كةندا وويلايةتى ئالاسكا و باكورى سيبرياو
ضةندناوضةيةكى تر، ثلةى طةرماى ئةم هةريَمة نزمة بةلآم لةناوضةيةكةيةوة بؤ
ناوضةيةكى تر جياوازى هةية، بؤنموونة ثلةى
طةرمى كةنارةكانى باكورى ئةوروثا لةزستان
ناضيَتة ذيَر سفري سةدي، بةلآم هةرضةندة بةرةو خؤهةلآت برِؤى ئةم ثلة طةرماية
دادةبةزىَ لة زستان، دابارين لةم هةريَمة بةدرَيذايي سالَة بةلآم لةوةزرى هاوينى
برِي باران زياترة.








ثيَنجةم : هةريَمة نيمضة جةمسةرييةكان ( الاقاليم شبه
القطبية) :




ئةو ناوضانة لةخؤدةطريَت كة ثلةى طةرمى
سالآنةيان لةذيَر سفري سةدية وةك هةريَمي ئاو هةواى تةندرا لةطةلَ ئةو ناوضانةكة لةئةوروثاو ئةمريكاري
باكوورةوة نزيكن لة جةمسةري باكور و كةنارةكانى دوورطةى طرين لاند، خةسلَةتى ئاو
وهةواى ئةم هةريَمانة ئةوةية كة زؤر ساردن ماوةى زستان( 8 -9)مانط دةخايةنيَت
وثلةى طةرما دادةبةزىَ بؤ زياتر لة( -15)ةسةدى ، بةلآم لةوةرزى هاوين
كة كورتة بةرزترين ثلة ناطاتة سةرووى (10)ة سةدي.








شةشةم :
ناوضةى بةفرى هةميشةيي ( مناطق الثلج الدائم) :




ئةم هةريَمة باكورى زةرياي بةستةلَةكى
باكورو دوورطةى طريلاندو كيشوةرى جةمسةرى باشورو (ئةنترةكتيكا) لةخؤ دةطريَت،
ثلةى طةرمى ئةم ناوضانة هةميشة لةذيَر سفري سةدية و بةفري كةلَةكة بوو دايثؤشيوة
بةهيض شيَوةيةك مرؤظ بةئاساني تيَداناتوانيَت بذي، تةنها بوونى ضةند ويستطةيةكى
كؤكردنةوةى زانياري عةسكةرى و ليَكؤلَينةوةى زانستى نةبيَت، تيَكراِي ثلةى طةرمى
هاوين( -15)ةس ، لةوةرزى زستانيش خؤر بؤماوة شةش مانط دةرناكةويَت.




حةوتةم : هةريَمة بيابانيةكان ( الاقاليم الصحراوية) :



ئةم هةريَمة دةكريَت بةدووةبةشةوة:



1-
بيابانةطةرمةكان( اقليم الصحاري الحارة) :




وةك بياباني طةورةى ئةفةريقيا وبياباني
نيمضة دوورطةى عةرةب و بياباني نامبياو كةلةهاري لة كيشوةرى ئةفةريقيا و بياباني
ناوةراست و خؤرئاواى ئةفةريقيا وبياباني نيظادا لةئةمةريكاى باكور و بيابانى (ئةتةكاما) لة ئةمريكايى
باشوور بارانى ئةم ناوضانة زؤر كةمة يان
لة زؤر ناوضة بؤماوةى ضةند سالَيَك باران هةربوونى نية وةثلةى طةرمى
لةنيَوان(40-45)ةس ،بةلآم بةشةوان كةمترة.




2- بيابانة
ساردةكان ( الصحارى الباردة):




ئةوناوضانة دةطريَتةخؤ كةدةكةونة باكورى
بيابانةطةرمةكان، وةك بياباني طوبي و بياباني تةكلةمةكان و بياباني توركستان
لةئاسيا لةطةلَ بياباني لوت وكاظر لةئيَران، ئةم بيانانة جياوازيةكى زؤريان هةية
لةطةلَ بيابانة طةرمةكان ضونكة لة زستان ثلةى طةرمايان دادةبةزىَ بؤ ثلةى ذيَر
سفري سةدي و هةنديَك جار لة هاوين باران بارانيَكي زؤر كةم بةخؤيةوة دةبينىَ .
برِوانة هةردوو نةخشةى ذمارة (2و3) .





ئاماده‌كردنی / هێمن








Embarassed Embarassed Embarassed Embarassed Embarassed Embarassed Embarassed Embarassed Embarassed

I love you I love you I love you I love you I love you I love you I love you



Razz Razz Razz Razz Razz

Back to top Go down
https://kurdan.yoo7.com
 
دابارين - التساقط
Back to top 
Page 1 of 1

Permissions in this forum:You cannot reply to topics in this forum
یانه‌ی كوردان :: هه‌مه‌ره‌نگ :: راپۆرته‌كان-
Jump to: